Klucze do Sefarad. O języku i kulturze Żydów sefardyjskich. Spotkanie
Sefardyjczycy to potomkowie Żydów wypędzonych z terenów Królestwa Kastylii i Aragonii w roku 1492 na mocy tzw. Edyktu z Grenady, wydanego przez Królów Katolickich. Niektórzy twierdzą, że wygnańcy, opuszczając Półwysep Iberyjski, zabrali ze sobą klucze do swoich domów z nadzieją, że jeszcze kiedyś do nich powrócą. Oprócz kluczy Sefardyjczycy zabrali ze sobą coś jeszcze - swój język oparty na średniowiecznym hiszpańskim (kastylijskim) z licznymi zapożyczeniami z hebrajskiego oraz z języków lokalnych, używanych na terenach, na których się osiedlali. Wśród obiektów dziedzictwa kulturowego Sefardyjczyków znajdują się wspaniałe zabytki architektury, przepiękne pieśni, a także literatura, która przez blisko czterysta lat zdominowana była przez rabinów. Dopiero w drugiej połowie XIX wieku, na skutek przemian społeczno-kulturowych, powstała literatura świecka wzorowana na literaturze zachodniej, a powieść stała się ulubionym gatunkiem pisarzy sefardyjskich. O języku judeo-hiszpańskim i kulturze Sefardyjczyków opowie dr Marta Katarzyna Kacprzak z Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW. Badaczka przybliży także różnice występujące w tradycjach Żydów aszkenazyjskich i sefardyjskich.
dr Marta Katarzyna Kacprzak
Wykładowczyni w Instytucie Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka licznych publikacji dotyczących języka judeo-hiszpańskiego oraz współczesnej prozy sefardyjskiej. Współpracuje z Wyższą Radą Badań Naukowych (CSIC) w Madrycie. Była stypendystką hiszpańskich fundacji Duques de Soria oraz Ramón Menéndez Pidal, wspierających edukację i badania w zakresie studiów hispanistycznych. W 2020 roku otrzymała nagrodę Gaon Award 2019, przyznaną przez Gaon Center for Ladino Culture na Uniwersytecie Bar-Ilan w Izraelu za rozprawę doktorską zatytułowaną "Judeo-hiszpańskie wersje Robinsona Crusoe. Transkrypcja testów, glosariusz i analiza językoznawczo-literaturoznawcza".
Wydarzenie organizowane w ramach wystawy "Odkryj Sefarad - świat Żydów sefardyjskich", współorganizowanej przez Instytut Cervantesa w Warszawie, Ambasadę Hiszpanii w Polsce, Biuro Radcy ds. Turystyki Ambasady Hiszpanii w Polsce oraz Stowarzyszenie Drogi Sefaradu (Red de Juderías de España). Wystawę można oglądać do 3 kwietnia 2022 w sali wystawowej Instytutu Cervantesa w Warszawie, codziennie w godz. od 12.00 do 20.00.