Cervantes i jego dwa "Don Kichoty"

Jak wiadomo, pierwszą część „Don Kichota” z 1605 roku, i drugą, opublikowaną w 1615, wiele różni, mimo, że w obu książkach opowiedziana jest ta sama historia, z tymi samymi bohaterami, zaangażowanymi w -na pierwszy rzut oka- podobne sytuacje. Zapraszamy na wykład profesora Aldo Ruffinatto z Uniwersytetu w Turynie, który opowie o cechach charakterystycznych pierwszej i drugiej części „Don Kichota”, podkryślając metafikcyjny charakter tej drugiej, za sprawą którego sprawcza moc wyobraźni Don Kichota coraz wyraźniej ustepuje innym postaciom. Innymi słowy, funkcja generatora sytuacji i wydarzeń fabularnych, którą w pierwszej części pełnił prawie zawsze Don Kichote (to on tworzył karczmy-zamki, wiatraki-olbrzymy, miski-hełmy, nietoperze-potwory, itp.), w drugiej części przechodzi na inne postaci tej historii (bakałarza Samsona Carrasco, Maese Pedro, Księcia i Księżną, i inni), acz przede wszystkim rzuca się w oczy wyraźnie teatralny mechanizm świata przedstawionego, w którym bohaterowie okazują się marionetkami sterowanymi przez doświadczonych lalkarzy. Podglądanie warsztatu Cervantesa i zaglądanie w jego zapiski pozwala właśnie na to: na odkrywanie twórczych strategii narratora, pozwalających mu stworzyć arcydzieło. To dlatego też „Don Kichote” z 1605 roku uważany jest za "najlepszą księgę rycerską, jaką kiedykolwiek napisano", podczas gdy „Don Kichote” z 1615 roku uznany został za prototyp współczesnej powieści.