Culturele activiteiten

Latijns-Amerikaanse barokmuziek van de jezuïetenmissies

Latijns-Amerikaanse barokmuziek van de jezuïetenmissies Suspirium Ensemble

We leven vandaag de dag in een maatschappij die zich steeds bewuster wordt van zijn verleden, in het bijzonder de tijden van slavernij. Hoewel Nederland slechts enkele kolonies had, profiteerde het als geen ander van de koloniale ‘schatten’. Nu de dialoog over het slavernijverleden van verschillende Europese landen steeds vaker aangegaan wordt lijkt de muziek uit dit concertprogramma steeds relevanter te worden. Want hoe klinkt muziek uit voormalig gekoloniseerde gebieden? In de barokmuziek van Latijns-Amerika heeft veel vermenging tussen de inheemse en Europese cultuur plaatsgevonden, waarbij lokale culturen en bijbehorende dansen en wijze van klederdracht en traditie gemixt werden met van oorsprong Europese ideeën over barokmuziek. Helaas is hier in Europa de laatste jaren minder aandacht voor geweest dan wij graag zouden zien.

Als gevolg van het kolonialisme had Europese muziek haar weg gevonden naar Midden- en Zuid-Amerika, ook al komen de meeste barokcomponisten in die regio's niet voor in de muziekgeschiedenisboeken. Stel je een barokke kathedraal voor: witte stenen koepeltorens met open belforten die een façade met pilaren flankeren, met een gerolde gevel tussen de torens en een driehoekige portiek. Voeg nu wat palmbomen aan weerszijden en bergen op de achtergrond toe, en je zou in een van de oude koloniale steden van Latijns-Amerika kunnen zijn, van Mexico-Stad of Bogotá tot aan Lima, Santiago de Chile of Córdoba in het zuiden. De architectuur van het tijdperk waarin de Spaanse macht en rijkdom op hun hoogtepunt waren, heeft duidelijk zijn stempel gedrukt op de cultuur van het continent, en de laatste jaren zijn we ons meer bewust geworden van de even belangrijke rol die muziek uit dezelfde periode speelde in termen van de verbazingwekkende nalatenschap van de koloniale periode en de invloed van de Europese barokstijl op populaire en traditionele muziek. Deze muziek heeft een Europese achtergrond, maar is geïnspireerd door de lokale cultuur en ritmes, meer dansend en ritueel dan we misschien zouden verwachten, en soms met teksten in een onbekende inheemse taal zoals het Guarani en het Chiquito. Het is heel anders dan wat we associëren met West-Europese barokmuziek.

Is dit klassieke muziek? Is dit volksmuziek? Wij geloven dat het een samensmelting is van beide. Onze fascinatie voor de muzikale samensmelting van culturen wordt ook weerspiegeld in de samenstelling van ons ensemble. Wij zijn qua afkomst en cultuur namelijk zelf ook een tamelijk eclectisch gezelschap. Wij bestaan uit Iris Bouman (Nederland, zang), Gala Lozynska (Oekraïne, barokcello), MengHan Wu (Taiwan, barokviool), Punto Bawono (Indonesië, theorbe), Jeremy Bass (Verenigde Staten, barokgitaar) en Ramon Lormans (Nederland, percussie). Als multi-cultureel ensemble houden wij er enorm van om op zoek te gaan naar verschillende muzikale tradities en daarbij niet alleen de verschillen, maar ook de overeenkomsten met wat we kennen te belichten.

Organiserende instelling